дома блог страница 7

104 години од yбиcтвото на Ѓорче Петров – идеолог, револуционер, визионерот и еден од најзначајните синови на македонската историја

На 26 јуни 1921 година во Софија бил убиен Ѓорче Петров, една од личностите кој целиот свој живот го посветил на борбата за слобода на македонскиот народ.

Роден е како Ѓорѓија Петров Николов на 2 април 1865 година во Варош, во семејството на Петре учителот од Тројаци.
Основното образование го завршува во Прилеп при учителите Никола Ганчев и Јосиф Ковачев.

По неуспешниот обид да се запише во Софиската машка гимназија како стипендист, Ѓорче се враќа во Македонија. Своето образование го продолжува во Битола а по отворање на Егзархиското класно училиште во Прилеп, своето образование го продолжува во родниот крај, но за кратко бидејќи набрзо заминува во Солунската машка гимназија.

Таму останал се до неговото исклучување во 1884 година поради учество во ученичкиот бунт. Ѓорче Петров застанува на страната од неговите соученици со тоа што објавува статии во весникот „Балкан“, во кои ја критикува управата во гимназијата. По овој инцидент Ѓорче заедно со група од 12 македонски ученици во кои се наоѓа и Пере Тошев е исклучен од Солунската машка гимназија.

Истата година заедно со Пере Тошев и неколку свои соученици се запишува во Обласната гимназија во Пловдив каде што во 1885 година завршува VI клас.

Истата година во Пловдив е формиран БТЦРК (Бугарски таен централен револуционерен комитет) во кој активно се вклучуваат Ѓорче Петров и Пере Тошев, но поради слабото здравје не зема учество во обединувањето на Бугарија со Источна Румелија.

По превратот во Источна Румелија се враќа во Македонија каде што работи како егзархиски учител во Штип, во Скопското педагогошко училиште, Битолската прогимназија (1888 – 1895) и Солунската машка гимназија „Свети Кирил и Методиј“ (1895 – 1897).

Во 1888 година заминал во Солун како коректор во печатница на Коне Самарџиев. За време на учителствувањето во Скопје и Битола Ѓорче активно се посветува во собирањето на географски и етнографски материјали од Скопско и Битолско.

Во 1896 година Ѓорче Петров ја издава книгата „Материјали за изучавањето на Македонија“, за етно-географските карактеристики на Македонија, во која ги опишува поважните планини, реки и патишта и различните региони и нивното население.

Во тој период Рачо Петров, бугарскиот воен министер му нуди на Ѓорче Петров стипендија за изучување на картографија на некој од престижните европски универзитети но Ѓорче го одбива.

Со создавањето на Внтрешната македонско-одринската револуционерна организација во 1893 година, Петров се вклучува во неа. Активно се вклучува во прибирање на нови членови во Битола и околните села кои ги обиколува непречено како училишен инспектор. Во тој период заедно со Пере Тошев во Битола го помага издавањето на револуционерното списание „На оружје”. Во 1896 година се приклучува кон ЦК на ВМОРО и истат година учествува на Солунскиот конгрес каде што заедно со Гоце Делчев добиле задача да го изготват уставот на организацијата.

Во 1897 година заминува за Бесарабија, каде што се обидува да собере парична помош од македонската емиграција за Внатрешната организација но без поголем успех. На враќање во Букурешт заедно со Борис Сарафов остваруваат средби со македонската емиграција.

Ѓорче Петров како член Задграничното претставништво на ВМОРО во София, во периодот од 1898 до 1899 година го издава весникот „Бунтовник“.

Во август 1898 година заминува во Цариград на средба со Екзархот Јосиф I. По средбата односите помеѓу Внатрешната организација и егзархијата се нормализират по што станало вообичаена практика Внатрешната организација да изготвува списоци на учители во почетокот на учебната година, кои понатаму се проследувале до Екзархијата.

Во летото 1900 година Ѓорче врши обиколка во Јужна Бугарија на македонско-одринските друштва во Станимака, Чепеларе, Широка Лака, Хвојна, Орехово и Павелско што е главна причина Задграничното претставништво да дојде во судир со Врховниот комитет. Поради судирот на интереси и контрола на области конфликтот помеѓу двете организации се заострува во 1901 година кога Ѓорче Петров под притисоци и закани на два наврати е принуден да ја напушти Софија.

Во есента 1902 година повторно се враќа во Софија каде што на собранието по повод подготовките за востание во Македонија во петчасовна реч на собраните делегати им ја образложил идејата дека кревањето на масовно востание е осудено на пропаст поради неговата неподготвеност и избрзаност.

Иако не го поддржувал, тој сепак учествувал во Илинденското востание со четa во Прилепско-мариовскиот крај.
Со својата чета имал судир со османлиските војски кај Чаниште.

По пропаста на Илинденското востание Ѓорче Петров е еден од ретките револуционери кои останале во Македонија продолжувајќи со револуционерната дејност.

Во 1905 година учествува на Рилскиот конгрес на ВМРО каде што се приклонува кон „левите сили“ раководени од Јане Сандански кои им ги преставуваат на останатите делегати новите устав и правилник на ВМОРО за кои голема заслуга има Ѓорче Петров. На Рилскиот конгес Ѓорче Петров повторно бил избран за задграничен претставник на ВМРО во Бугарија.
На конгресот на ВМОРО во Ќустендил во март 1908 година „десните сили“ ги засилуваат своите позиции и при изборот на новото раководство на ВМРО ги исклучуваат од организацијата претставниците од левицата поради претходните смртни пресуди над Иван Гарванов, Борис Сарафов и Михаил Даев.

До 1905 година Ѓорче учествува во работата над скоро сите програми и документи на ВМОРО и ВМОК:

– Уставот и Правилникот на Македонско-одринските револуционерни комитети од 1897 година (Заедно со Гоце Делчев)
– Правилникот за четите на МОРК (1896-1899 година) (Заедно со Димитар Венедиков).
– Уставот и Правилниците на Тајната македонско-одринска револуционерна организација од 1902 година (Заедно со Гоце Делчев)
– Правилникот за деловодството и сметководството на ВМОК во Бугарија од 1902 година (Заедно со офицерите Тома Давидов и Владислав Ковачев)
– Соработува при изготвувањето на статутите и програмните документи на ВМОК
– Проект-правилникот на ТМОРО во 1904 година
– Уставот и Правилниците на ВМОРО на Рилскиот конгрес од 1905-1906 година.

За време на Младотурската револуција во Солун, Ѓорче Петров заедно со Антон Страшимиров го издава списанието „Културно единство“, во което публикува материјали со идеи како да се неутрализира ширењето на српската пропаганда во Порече.

За време на Првата Балканска војна, Ѓорче Петров е доброволец во чета на V одринска дружина на Македонско-одринското ополчение.

Подоцна е назначен за началник на културниот оддел на месната бугарска управа во градот Сер.
За време на Првата светска војна Петров ја извршува должноста претседател на постојаната окружна комисија во Битола, а подоцна е назначен за градоначалник на Драма.

Членува във Временното претставништво на поранешната ВМОРО, каја настојува пред возобнувањето на ВМРО да се свика конгрес и да се претстави целосен отчет за сработеното во претходните години.

Ѓорче се спротивставува на желбата од Димо Хаџидимов да ја претвори новоформираната организација со прокомунистичка ориентација. Недоразбирањата помеѓу двајцата револуционери како и други дополнителни фактори, ја поткопуваат работата на Временото представништво и во есента 1919 година, организацијата се самораспушта.

Со доаѓањето на власт на Земјоделската влада на Александар Стамболиски, Петров раководи со Бирото за населување на бегалците при Министерството за внатрешни работи на Бугарија.

Личната нетрпеливост меѓу Ѓорче Петров и Тодор Александров, како и разликите што помеѓу нив постоеле во однос на начините и методите на борбата за решавање на македонското прашање.

Тој е обвинет од Тодор Александров дека новата влада му доделила задача да ги неутрализира активностите на новоформираната ВМРО, дека го поддржува БЗНС (Бугарскиот земјоделски народен сојуз) и неговата анти-македонска политика. Поради тоа Ѓорче Петров е осуден на смрт од ЦК на ВМРО.

Извршител на пресудата бил турчин по име Реџеп член на ВМРО, кој не ни не знаел кого треба да го убие. Ѓорче Петров е убиен на 28 јуни 1921 година на улицата „Тробарска“ во Софија по наредба на ЦК на ВМРО. Набрзо по неговото убиство е убиен и неговиот атентатор. За убиството на Ѓорче Петров, ВМРО официјално не презема одговорност.

Атентатот врз Ѓорче Петров предизвикал големи реакции меѓу бугарското општествено мислење, како и кај македонската емиграција. По повод неговото убиство реагирале голем број на македонски емигрантски организации, меѓу кој бил и Националниот комитет на македонските братства, кој за убиството коментирал и на страниците на својот печатен орган Македонија, каде со пиетет се пишувало за овој македонски револуционер и за неговата ненадоместлива загуба.

Националниот комитет ги надоместил и трошоците за погребот на Ѓорче Петров, додека братствата, од своја страна, издале голем број на некролози со кои ја повикувале македонската емиграција масовно да присуствува на погребот. Во траурната погребна поворка присуствувала речиси целата македонска емиграција од Софија, а последна почит на македонскиот револуционер и деец дошле да му изразат и многубројни емигрантски делегации и од внатрешноста на Бугарија.

На погребот биле присутни и голем број пријатели на Ѓорче Петров од редовите на бугарскиот општествено-политички и јавен живот. Пред неговиот гроб биле одржани голем број на емотивни говори во кои се величело делото на овој македонски револуционер и се осудувал чинот на неговото убиство.
Внукот од братот Спиро, Методија на погребот јавно и гневно рекол дека ќе го одмазди чичко си. Поради изјавата му се заканиле дека ќе го убијат и него, ако не си замине од Софија. Методија заминал во Берлин, каде што го сменил презимето од Петров во Тројачанец.

Убиството на Ѓорче Петров ги влошува односите на ВМРО и Земјоделската влада а предизвикува и сериозни недоразбирања во самото ВМРО. По убиството на Петров започнува периодот на крвави борби за превласт во ВМРО помеѓу двете светски војни.

Важна информација за сите кои скенираат сметки

Управата за јавни приходи ја информира јавноста дека мобилната апликација „МојДДВ“ во моментов работи со прекини. Тимот на УЈП интензивно работи на отстранување на проблемот, со цел апликацијата да биде целосно функционална, информираат преку соопштение од УЈП.

Ги информираме корисниците дека, согласно член 6 од Законот за враќање на дел од износот на ДДВ на физичките лица, фискалните сметки можат да се скенираат во рок од 10 дена од датумот на нивното издавање. Тоа значи дека сите сметки, кои се во рамки на овој рок, ќе можат да бидат скенирани веднаш штом апликацијата повторно биде ставена во функција.

Ги молиме сите корисници за трпеливост и разбирање. Тимот на Управата за јавни приходи е целосно ангажиран и работи на надминување на техничките пречки, се вели во соопштението на УЈП.

Пожар во Битола – опожарени трактор и комбе во сопственост на јавно претпријатие

-Денеска (28.06.2025) во 00.50 часот во СВР Битола е пријавено дека во кругот на јавно претпријатие во Битола настанал пожар, при што опожарен бил трактор, а од пожарот било зафатено и комбе „цитроен“ со битолски регистарски ознаки, двете сопственост на јавното претпријатие. Нема повредени лица. Извршен е увид од увидна екипа од СВР Битола – информираат од СВР Битола.

ВРЕДЕН НАГРАДЕН ФОНД! Пријавете екипа за популарниот “ЛАЖАНИ ФУТСАЛ КУП”

Oд 16.07 во с.Лажани, општина Долнени, ќе се одржи веќе традиционалниот турнир во мал фудбал – “ЛАЖАНИ ФУТСАЛ КУП”.

Пријавувањето за турнирот е веќе во тек. Заинтересираните екипи ќе можат да го регистрираат своето учество најдоцна до 15.07. до 15:00 часот, а котизацијата по екипа изнесува 6.000 денари.

Наградниот фонд на турнирот е навистина богат, па првопласираната екипа ќе добие награда од 3.000 евра, за второ место се предвидени 2.000 евра, а за трето 1.000 евра.

Заинтересираните екипи своето учество можат да го пријават на еден од следните телефонски броеви:

Елвис Вили Зијадич – 070 277 991
Сенад Каришиќ – 075 961 066
Керем Раифоглу – 075 748 889

Повеќе информации за турнирот, видеа и фотографии од минатогодишните изданија, можете да погледнете <a href=”https://www.facebook.com/lazanifutsalcup”>ТУКА

Во Битола доаѓа моќната Барселона, а гостин одново ќе биде и ПСЖ

Висла Плоцк, Барселона, ПСЖ, Гог, Магдебург, Пик Сегед и Загреб се противниците на Еурофарм Пелистер во групната фаза во Лигата на шампионите. Ждрепката го смести тимот од Битола во групата.

Ждрепката одреди тешки противници, меѓу кои и европскиот првак Магдебург, како и фаворитите ПСЖ и Барселона на патот кон успехот за битолчани.

ГРУПА А:
Алборг
Фуксе Берлин
Веспрем
Киелце
Нант
Динамо Букурешт
Спортинг Лисабон

ГРУПА Б:
Висла Плоцк
Барселона
ПСЖ
Гог
Магдебург
Пик Сегед
Загреб
Е. Пелистер

Стартот на новата сезона во Лигата на шампионите е закажан за 10 и 11 септември, а групите траат до 11 и 12 март. Засега е познат само првичниот распоред, но ЕХФ ќе го модифицира во однос на телевизиските права и дерби натпреварите.

Денеска финални натпревари од турнирот „БИДИ ШАМПИОН“ во организација на Видеолотарија – Касинос Австрија (ФОТО)

Видеолотарија Касинос Австрија во изминатиов период, започнувајќи од 31 мај, го организираше турнирот во кој се одиграа 16 натпревари во мал фудбал и 16 натпревари во уличен баскет за деца од 10 до 14 години.

Денеска на реконстуираното игралиште “Драган Крстев” во Општина Кисела Вода, ќе се одиграат финалните натпревари во турнир БИДИ ШАМПИОН.

-Турнирот започна на 31 мај со серија на натпревари во мал фудбал и уличен баскет за деца на возраст од 10 до 14 години, на игралиштата кои ги реконструиравме во изминатиов период. Со донаторски буџет од милион евра, ставивме во функција 20 игралишта, од нив 12 мултифункционални, а 8 детски инклузивни. Турнирот БИДИ ШАМПИОН не е само натпреварување, туку и порака-дека секој млад човек може да биде шампион во фер игра, другарство и воопшто во животот. Со турнирот БИДИ ШАМПИОН, сакаме да придонесеме во поттикнувањето на спортот како здрава активност за правилен развој на децата, да креираме тимски дух и работа во тимови, а дополнително и да придонесеме талентираните деца да бидат забележани – велат од Видеолотарија – Касинос Австрија.

Прилепските археолози неуморни! Кај Прилепец пронајдена голема римска бања – претпоставките се дека тука се наоѓал античкиот град Пелагонија (ФОТО)

Прилепскиот Завод и Музеј штотуку ја реализира втората истражувачка кампања на мошне значајна градба во месноста Долиште во близина на селото Прилепец. Првпат на оваа локација се истражуваше во 2022 година.

Оваа година во рамките на годишната проектна програма поддржана со 180 000 денари од страна на Министерството за култура и туризам на РСМ, продолжи да се открива една просторија од римска античка бања. Тоа е просторијата во рамки на бањата во која луѓето кои доаѓале да ја одржуваат својата телесна хигиена се потеле. Тоа е т.н. судаториум. Оваа просторија имала висечки под од керамички плочи и малтер кои лежеле врз столбчиња од т.н. хипокаустни керамички кружни тули. Под овој висечки под струел топол воздух. Тоа е всушност еден вид на подно загревање, но со мошне топол воздух. Евидентиран е и сегмент од уште една просторија од бањата, т.н. префурниум, во која се ложел оган кој го затоплувал воздухот кој струел под подното ниво на просторијата за потење.

Римските бањи од овој тип се појавуваат во средината на 1 век пред нашата ера. Покрај двете наведени простории имале уште соблекувална, просторија со базен со топла вода, друга со базен со ладна вода и трета со базен со млака вода. Помали бањи имале во рамките на своите луксузни куќи побогатите граѓани од тоа време, додека за останатото население на градовите биле градени јавни бањи како што е бањата кај Прилепец.

Констатира дека е тоа јавна градба се според огромните димензии од 11 х 8 м. на просторијата за потење којашто се истражува, како и според откриениот мермерен столб од преку 2,5 м. во должина (заради лимитираниот буџет за истражување столбот не е откриен во целосна должина), а кој стоел покрај влезот од надворешната страна. Оваа бања била речиси неколку пати поголема од јавните бањи откриени во другите антички градови кај нас.

Што се однесува до тоа кој град егзистирал на поширокиот простор кај селото Прилепец, би можело да е тоа сеуште неубицираниот град Пелагонија. Покрај бањата која се истражува оваа година, од движни наоди се откриени две бронзени монети, една на Александар и една кована од градот Пелагонија. Монетите на градот Пелагонија кои се ковале веднаш по поделбата на античка Македонија а по окупација од страна на Рим во средината на 2 век пред нашата ера, се мошне ретки.

Во претходните години во непосредна близина се истражувани неколку пунктови за погребувања во подолг временски интервал од околу 800 години (од 6 век пред нашата ера до 3 век од нашата ера. Во двориштето на селската црква во Прилепец во минатото мештаните имаат донесено неколку мермерни плочи со натписи кои говорат за значењето на градот, за жал без спомнато негово име. На еден од овие натписи се спомнува Стибера, така што дознавме за врските на двата градови во античко време. Во педесетите години од минатиот век е случајно откриена остава со над 200 сребрени монети на античките македонски и пајонски кралеви која денес се наоѓа во Археолошкиот музеј во Скопје.

Премиера на претставата „Едмонд“ денес во Битолски театар

Претставата „Едмонд“ според текстот на Дејвид Мемет, а во режија на Оливер Мицевски, денес премиерно ќе биде одиграна на големата сцена на Битолскиот народен театар. Се работи за петта по ред премиера за оваа година. На прес конференцијата директорот Васко Мавровски истакна дека во периодот септември 2024 / јуни 2025, постигнат е апсолутен рекорд на премиерно изведени претстави, 12, а следи и премиерата на
“Рибарски караници” која ќе се одигра на 25.07.

„Во овој период одиграни се 129 претстави, или на секои 2.5 дена се изведувала по една претстава. Во салите на НТБ, не посетиле
25.141 гледач, или во просек сме имале по 194 гледачи по претстава“.

„ Јас сум радосен што работам овде, бидејќи не сум работел во земјава од 2011, и е убаво да се работи на својот јазик. Ние имавме многу убави осум недели работа и веруваме дека завршивме одлична работа. Беше задоволство да се работи со талентираниот ансамбл на Народен Театар Битола, предводен од Огнен Дранговски, еден од најдобрите актери во Македонија и Балканот. Верувам дека ЕДМОНД ќе стане значајна точка во несомнено богатата историја на Народен Театар Битола“, истакнува режисерот Оливер Мицевски.

Претставата го следи вртоглавото / спирално патување на бизнисменот Едмонд Бурк и неговите кошмарни 48 часа во њујоршкото подземје, каде што барајќи возбуда и среќа, од баналноста на неговата канцеларија и монотон семеен живот завршува како убиец и подоцна како затвореник, најверојатно осуден на доживотен затвор. Богат со многу параболи, референци на Хамлет и Библијата, прошаран со несекојдневно брутален јазик и агресивни сцени, главното прашање коешто ЕДМОНД го отвора е прашањето на слободата. Што е слободата всушност? Дали потрагата по слобода прави всушност, незабележително да станеме робови на својата (потрага по) слобода. Дали откажувањето / лимитирањето на своите желби го олеснува патот кон слободата? Не случајно, мотото на ЕДМОНД е : “Внимавај што посакуваш.”

Покрај Дранговски во претставата играат Валентина Грамосли, Соња Михајлова, Марјан Георгиевски, Ана Грамосли, Борче Ѓаковски, Александар Стефановски, Филип Мирчевски, Викторија Степановска-Јанкуловска и Маја Андоновска-Илијевски. Сценографијата е на Валентин Светозарев, костимографијата на Благој Мицевски, а музиката на Марјан Неќак.

Во Прилеп започна традиционалниот детски фудбалски турнир – “Прилеп Куп 2025” (ФОТО)

Денеска на Градскиот стадион “Гоце Делчев” во Прилеп, започна традиционалниот детски фудбалски турнир – Прилеп Куп 2025!

Турнирот е во организација на фудбалската школа “Тони”, која оваа година одбележува 25 години постоење. Турнирот ќе трае во наредните три дена, а гости на турнирот ќе бидат познати фудбалери, фудбалери коишто својата кариера како деца ја почнале токму во Фудбалската школа „Тони“.

На турнирот играат екипи од дечиња кои се родени 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 и 2018 година.

Прилепчанец продавал марихуана и таблети, прилепчанка нападната од нејзиниот вонбрачен партнер

Извадоци од полицискиот билтен на МВР:

-СВР Битола поднесе кривична пријава против А.А.(21) од Прилеп поради постоење основи на сомнение за сторено кривично дело „неовластено производство и пуштање во промет на наркотични дроги, психотропни супстанции и прекурзори“. На 17.07.2024 во Прилеп, полициски службеници извршиле преглед на едно лице од Прилеп, при што е пронајдена и одземена марихуана и таблети, кои ги набавил од пријавениот. На 25.11.2024 при извршен преглед, кај пријавениот е пронајдена и одземена марихуана.

-На 26.06.2025 во 18.00 часот во ОВР Прилеп, 46-годишна жена пријавила дека околу 00.30 часот во домот во Прилеп, била физички нападната од нејзиниот вонбрачен партнер А.А. Се преземаат мерки за расчистување на случајот.