Големите македонски и сесловенски просветители Светите браќа Кирил и Методиј се основоположници на словенската писменост и литература и се заслужни за културниот развој на сите словенски народи. Иако имаат и посебни празници на денот на нивното упокојување, тие имаат и заеднички празник на 24/11 мај. Поради нивните заслуги за христијанството Светета црква ги прогласила за рамни на апостолите.

Именден празнуваат: Кирил, Методија, Кире, Киро, Методиј, Мето, Менде…

Во почетокот Црквата одделно го празнувала споменот на двајцата браќа, на деновите на нивното упокојување Кирил на 27/14 фев. и на св. Методиј на 19/6 април. Но подоцна се јавила потреба за нивен заеднички празник, едно затоа што тие се родени браќа и друго затоа што заедно извршувале иста дејност.

Најпрвин заедничкото празнување било на денот на упокојувањето на св. Методиј, како што е запишано во Станиславовиот пролог: „И се празнува нивниот спомен на 6 април и црквите многу празнуваат во нивниот спомен“.

Но, поради тоа што овој датум се паѓа во строгите велигденски пости кога црквата забранува свечено празнување, се нашло за попогодно ова празнување да биде пренесено на 11 мај (с.с.). При празнувањето на илјадагодишнината од Моравската мисија во 1863 година, Светиот серуски синод донел одлука, почнувајќи од таа година 11 мај (с.с.) да се празнува како црковен празник на преподобните Кирил и Методиј.

Потоа ова празнување било прифатено од сите словенски народи. Родени се во Солун во семејство на висок византиски службеник. Татко им Лав бил помошник на командантот на Солунската област, а мајка им Марија потекнувала од угледна фамилија. Најстариот од седумте деца, Методиј е роден околу 815 година, а Константин бил седмо дете и е роден во 826/27 година.За постариот брат Методиј многу малку се знае. Не се знае дури ниту неговото крстено име, а името Методиј е добиено во монаштво.

Се знае дека завршил највисоки школи во Константинопол, дека во младоста ја избрал воената служба и десетина години бил управител на Словенско кнежевство во Македонија што било под власта на византискиот император и дека таму го напишал делото „Закон судниј људем“ („Закон за судење на луѓето„). Но ја напуштил оваа служба и заминал во манастирот на планината Олимп (Мала Азија) каде што се закалуѓерил.

Подоцна во овој манастир дошол и неговиот помал брат Константин со кого заедно учествувале во две значајни мисии: Хазарската и Моравската.Константин, пак, уште како дете го учел напамет познатиот христијански беседник Григориј Богослов, се истакнувал во учењето поради што бил забележан од царските советници, кои му овозможиле да се школува во познатата Магнаурска школа во Цариград којашто имала ранг на денешен универзитет.

Тука се афирмирал како извонреден мислител, богослов и апологет на христијанството. Во житијата се вели дека граматиката ја изучил за три месеци, дека го учел Хомер (Илијадата и Одисејата), дека кај Лава и Фотија ги учел дијалектиката, сите филозофски науки, потоа реториката, артиметиката, астрономијата, книжевноста, сите елински уметности итн.

По завршувањето на школата работел како библиотекар во познатата Патријаршиска библиотека во Цариград, од каде што заминал во еден манастир на Босфор. По престојот во манастирот бил поканет за професор на Магнаурската школа каде што станал познат професор по филозофија, поради што го добил прекарот Филозоф.Бидејќи се истакнал со познавање на црковните но и на световните прашања на 24 годишна возраст од страна на византискиот двор бил испратен во Арапската мисија кај Сарацените, којашто имала државно-политички и религиозен карактер.
Со Сарацените водел полемики по повеќе верски прашања, а се запознал и со нивниот живот и обичаите.Во 858-859 година Кирил, Методиј и повеќе други пратеници од Византија престојувале во Мисија кај Хазарите каде што требало да решат повеќе важни политички и верски прашања.

Овде ги нашле и моштите на папата Климент I, кој уживал голема почит кај Римјаните, а Кирил напишал и пофално слово за Климент и химна за него. По успешното завршување на оваа мисија, Методиј повторно заминал во својот манастир на Олимп, а Кирил во некој манастир во Цариград. За време на овој престој во Цариград тој се прославил со дешифрирањето на еден запис од чашата на еврејскиот цар Соломон која се чувала во црквата „Света Софија“ во Цариград.

Сепак, за двајцата браќа најважна е Моравската мисија, којашто е важна и за иднината на сите Словени. Иницијатива за оваа мисија дал моравскиот кнез Ростислав кој за да ја стабилизира својата држава на политички план преземал мерки за решавање на црковното прашање. За организација на црквата во својата земја тој побарал помош од Византија.

Имено, замолил да му испратат луѓе кои Божјото слово ќе го проповедаат на разбирлив словенски јазик. Уште барал и епископ кој би ја организирал црквата да стане самостојна во однос на Рим. Но и Византија имала свој интерес па во тоа време на заострување на односите во самата христијанска црква, а за да не дојде до натамошен раскол му испратиле само учители мисионери, а не и епископ. А тие мисионери биле Кирил и Методиј.

Но тогаш Словените немале букви, така што Кирил морал да состави и азбука и да ги преведе неопходните книги на словенски јазик. За составување на оваа прва словенска азбука (глаголицата), за првите преводи од грчки на словенски јазик Кирил го искористил јазикот на македонските Словени од Солун и околината.Во Моравија Кирил и Методиј биле пречекани со воодушевување од страна на кнезот Ростислав, но и со жесток отпор од страна на германските свештеници.

Тие ги обвинувале солунските браќа затоа што службата ја изведувале на словенски јазик, тврдејќи дека Божјото слово треба да се проповеда само на три јазици: еврејскиот, грчкиот и латинскиот.Поради ваквите пречки во работата двајцата браќа тргнале за Рим со намера, лично поред папата, да ја образложат својата дејност и да ги оспорат многуте клевети. На пат за Рим минале низ Панонија каде што кнезот Коцел бил одушевен од нивната служба и посакал и во неговото кнежевство службата да се изведува на разбирлив словенски јазик.

Потоа стигнале во Венеција каде што Кирил имал остра полемика во одбрана на правото сите народи, па и Словените, на свој јазик да ја изведуваат богослужбата. „Не врне ли дожд од Бога еднакво за сите? А Сонцето не грее ли исто така за сите? Зарем не дишиме воздух сите еднакво?

Па тогаш како не се срамите да признаете само три јазика, а сите други народи сакате да бидат слепи и глуви?“ ‒ им рекол Кирил и додал дека и Персијанците, Ерменците, Арабјаните, Хазарите и други народи словото Божјо го проповедаат на свој јазик и дека е незамисливо дури и апсурдно тоа да се прави на јазик неразбирлив за верниците.Во Рим браќата биле пречекани со голема свеченост, уште повеќе што со себе ги носеле моштите на папата Климент I, коишто св. Кирил ги нашол за време на Хазарската мисија.

Во Рим во тоа време сè уште бил жив култот кон папата свети Климент I, кој маченички го завршил животот, поради што враќањето на неговите мошти во светиот град претставувало голем настан, а браќата биле почестени со големо внимание.Папата, тргнувајќи од некои интереси на папската столица, дозволил во неколку цркви во Рим да се изврши богослужба на словенски јазик, со што го признал овој јазик за службен во црквата.

Тој ги зел во заштита словенските книги, Методиј го произвел во свештеник, Константин во повисок калуѓерски ред (со што го добил името Кирил), повеќе ученици добиле свештенички звања, а Климент и Наум станале презвитери.По големите напори Кирил починал во Рим на 27/14 февруари 869 година на голема жалост на брат му Методиј и неговите ученици. Тука бил и погребан, така што и денес неговите мошти почиваат во Рим во црквата „Свети Климент“.

Оттука св. Методиј со своите ученици се вратил во Моравија, одел и во Панонија кај кнезот Коцел, но непријатностите не престанале. Две и пол години минал во затвор, а по ослободувањето (по директна интервенција на папата), морал постојано да оди во Рим и Цариград да се правда од клеветите и да реферира за постигнатите резултати. Чувствувајќи го својот крај во 884 година зел двајца свои ученици-брзописци и за шест месеци ја превел целата Библија на словенски јазик.

Починал на 19/6 април 885 година и бил погребан во моравската престолнина Велеград.По смртта на Методиј неговите ученици останале без заштита. Германските свештеници со нив жестоко се пресметале. На Горазд му се губи трагата, некои од учениците биле продадени како робови, други протерани преку Дунав, на југ. Меѓу овие биле и светите Климент и Наум кои делото на своите учители со голема страст и знаење го продолжиле на брегот на Охридското Езеро во древниот град Охрид.

Грчката црква не го празнувала споменот на светите Кирил и Методиј. Словенските цркви, пак, споменот на смрта на св. Методиј го одбележувале на 6 април (с.с.) набргу по неговата смрт. Сведоштво за тоа е и „Асемановото евангелие“ (10-11 век) во кое датумот 6 април е забележан како „спомен на смртта на преподобниот наш отец Методиј, архиепископ на горна Моравија, брат на преподобниот Кирил Филозоф.“

Долго време споменот на св. Кирил Филозоф се одбележувал на 14 февруари (с.с.), а на 6 април (с.с.) се одбележувал заедничкиот спомен на двајцата браќа. Бидејќи овој празник е во велигденските пости кога не е дозволено повесело празнување потребен бил нов датум за таа цел.

Со указ на светиот Синод на Руската црква, по повод 1000 годишнината од првотро осветување на словенскиот јазик, во 1863 година решено е секоја година на 11 мај (с.с.) да се слави празникот на преподобните Кирил и Методиј, со ноќно бдение, со литургија и молебен и со служба која за таа цел била напишана истата година.Светите браќа Кирил и Методиј од страна на Светата црква се прогласени за рамноапостолни поради нивните заслуги за афирмацијата на христијанската вера.

„Најголема пофалба за нив, ‒ пишува Григор Прличев во Словото за св. Кирила и Методија, ‒ е оти папата, денешниот папа римски, оценувајќи ги нивните маки и трудови, оценувајќи ја величината на нивните дела, ги нарече рамноапостоли и издаде заповед, писмена заповед, строга повела по сето свое паство да го празнуваат сите денот на св. Кирил и Методија.“

Коментирајќи ја ваквата одлука на папата и на црквата воопшто Прличлев истакнува дека нивните заслуги се големи. „Иако биле болни тие многу направиле за афирмација на Христовата вера, тие пак се трудеа, неуморно се трудеа додека го извршија великото дело, коешто не би можеле да го извршат ни цареви, ни императори, ни самите можеби Христови апостоли, ниеден од апостолите не покрстил толку души колку св. Кирил и Методи.“

Во ова свое Слово коешто не е датирано, но веројатно е кажувано за време на неговото учителствување во Солун 1884-1890, Прличев во едно свое вдахновено расположение искажува умерение дека солунската гимназија „ќе произведе уште многу Кириловци и Методиевци, што ќе бидат светила на нашите училишта, ќе бидат благолепие на нашите цркви, ќе бидат столпници на верата и ќе го прославуваат македонското име.“

Празникот на светите браќа Кирил и Методиј посвечено почнал да се празнува во 19 век. Марко Цепенков забележува дека овој празник силум се воведе во црквата (…) при подигнувањето на црковното прашање. Стефан Тановиќ во своите записи од Гевгелиско вели дека „Св. Кирил и Методиј“ е нов празник кој од скоро почнал да се споменува и да се слави. Го празнуваат само Србите и Бугарите, како Словени, додека Грците не сакат ни да слушнат за него. Во денешно време тенденцијата е заеднички да се празнуваат светите браќа како просветители на словенските народи.

По повод Денот на сесловенските просветители „Свети Кирил и Методиј“ утре во Прилеп, по 18-ти пат ќе се одржи спортско-рекреативната манифестација “Сите на велосипед”

Стотици велосипедисти од најмала до најголема возраст ќе возат до населеното место Мало Коњари и назад, а целта на трката е да се промовира велосипедот како еколошко и најприфатливо средство за патување кое не ја загадува животната средина.

Стартот е закажан во 12 часот пред “реклами”, a ќе се вози до ООУ “Страшо Пинџур” во Мало Коњари.

Предвидени се награди за најмлад и најстар учесник, а организаторите – Велосипедскиот клуб “Илинден” во соработка со општина Прилеп, имаат обезбедено освежување и закуска за сите учесници.

Фото/илустрација

Вчера, 22.05., во 14:55часот, П.С.(50) од Прилеп пријавил во Полициската станица Прилеп, дека по завршување на часовите, а во близина на “Бизнис центарот” во градот, неговата малолетна ќерка била физички нападната од нејзини соученички.

Се работи на расчистување на случајот – информираат од МВР.

Оливер Спасовски, пратеникот од редовите на СДСМ кој доби пратенички имунитет како носител на листата во ИЕ2, во „Клик Плус“ на ТВ21 ги наведе причините за кататрофалниот резултат на партијата на изборите.

Спасовски како една од причините го наведе однесувањето на коалициските партнери ДУИ, визави состојбите во државата.

„Има повеќе причини за таквиот резултат, но ако треба неколку да одвоиме, тие се самата поставеност на партијата да ги направи најтешките работи за државата да може да чекориме напред, а тоа е Договорот со Бугарија, која беше цело време зборуван од јавноста. Однесувањето на ДУИ визави СДСМ, визави состојбите во државата. Настаните кои ни се случуваа во текот на сите овие години, кадровскиот потенцијал итн, сметам дека има големо влијание“, изјави Спасовски.

Дури петмина прилепчани и сите поранешни фудбалери на ФК Победа, синоќа беа во редовите на Тиквеш и Воска, а тројца се радуваа на шампионскиот пехар во Купот на Македонија.

Кавадарчани го добија натпреварот со 2:1 и се радуваа на првиот трофеј во речиси 100-годишната историја на клубот.

Благојче Спиркоски и Даниел Карчески ги одиграа сите 90 минути за Тиквеш, а во редовите на Воска настапи Николче Шаркоски, кој постигна и гол во 62-та минута од натпреварот.

Покрај Карчески и Спиркоски, кај Тиквеш на клупата беше и Зоран Даноски.

На 21.05.2024 во 10.48 часот во СВР Битола, вработен во градежна фирма пријавил дека при вршење на ископ во Старата касарна во Битола пронашле поголем број на стари пушки.

Увид извршила екипа од СВР Битола, а на 22.05.2024 пушките биле подигнати од пиротехничар од Дирекцијата за заштита и спасување, кој констатирал дека станува збор за 110 стари нефункционални пушки со потекло од Првата светска војна – информираат од СВР Битола.

На просторот во поранешната касарна, на локацијата каде што Општина Битола ја започна изградбата на новиот противпожарен дом, пронајдена е поголема количина на оружје, поради што градежните работи се привремено стопирани. Надлежните служби, веднаш излегоа на терен и постапуваат согласно законската регулатива. Градоначалникот Коњановски, очекува проверката на теренот и постапувањето со оружјето да бидат брзо завршени, за да може градежните работи, непречено да продолжат:

„Во текот на вчерашниот ден, од страна на изведувачот на градежните работи на локацијата каде што треба да „никне“ новата противпожарна зграда, најдена е поголема количина на лесно оружје. Активностите во моментот се стопирани. Пријавено е според правилата до Министерството за внатрешни работи, Дирекцијата за заштита и спасување и заедно сме тука со претставниците на Дирекцијата, видовме и дел од оружјето, тоа се претежно пушки, над 100 парчиња кои се извадени на оваа локација. Според нивното кажување датираат од периодот на Балканските војни. Битола знаете во тој период и како територија и како регион била една од најбомбардираните места за време на Балаканските војни и Првата светска војна, така што ова не е нешто невообичаено. Активностите се прекинати се додека оваа локација не биде обезбедена онака како што треба и како што законската регулатива тоа го налага“, изјави градоначалникот на општина Битола, Тони Коњановски при денешниот увид на терен.

Имајќи ги предвид ваквите чести појави, Градоначалникот Коњановски и претставниците на Дирекцијата за заштита и спасување, разговараа и за потребата од преземање на организирани едукативни активности во соработка со воспитно образовните институции, со цел едукација на младите за начинот на постапување и соодветно пријавување во случаи на затекнато старо оружје на одредени локации – стои во соопштението од Општина Битола.

По повод празникот посветен на Светите браќа Кирил и Методиј, сесловенските и македонските просветители, Здружението „Платформа за КРЕАТИВНИ КОНЦЕПТИ – Прилеп“ во соработка со Локалната самоуправа на Општина Прилеп и храмот „Св. Кирил и Методиј„ – Прилеп ве покануваме да присуствувате на завршниот настан од проектот „Денови на Свети Кирил и Методиј“.

На 24.05.2024 година во дворот на храмот „Св. Кирил и Методиј“ – Параклис, со почеток од 11:00ч после светата литургија со која што ќе чиноначалствува Неговото Високопреосвештенство Митрополит Преспанско-пелагониски и Администратор Австралиско-новозеландски г-дин Петар,
ќе бидат презентирани делата изработени од страна на учениците од основните училишта од Прилеп кои во текот на претходниот и овој месец учествуваа на работилниците кои што беа дел од проектот.

А исто така ќе бидат одржани и предавања за значењето кое Светите браќа го имаат како во Македонија, така и во светот!

Просечната месечна исплатена нето-плата по вработен, во март годинава, изнесувала 40 496 денари, и е за 16 отсто повисока од истиот месец лани, соопшти Државниот завод за статистика.

Ваквото зголемување се должи, пред сѐ, на зголемувањето на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен
во секторите: Снабдување со електрична енергија, гас, пареа и климатизација (21.9 %), Јавна управа и одбрана;
задолжително социјално осигурување (21.3 %) и Образование (20.5 %).

Зголемување на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен, во однос на претходниот месец, е забележано
во секторите: Рударство и вадење на камен (7.8 %), Објекти за сместување и сервисни дејности со храна (7.3 %) и
Преработувачка индустрија (6.2 %).

Просечната месечна исплатена бруто-плата, пак, во март 2024 година, изнесувала 60 803 денари.

Екипата на Тиквеш забележа голем успех и за првпат во својата клупска историја го освои Купот на Македонија во фудбал.

Мотивирани од поддршката од околу 10.000 свои фанови, Тиквеш доминираше од самиот старт и создаваше шанси пред голот на Захов.

За прв гол на натпреварот се чекаше до завршницата од првиот дел кога Кристијан Стојкоски со едно ремек-дело од слободен удар го матираше чуварот на мрежата на охридскиот тим. Тоа беше и единствениот гол во првиот дел.

Воска иако немаше премногу прилики, сепак по грешката на голманот Ренер постигна гол на надеж во 77. минута, стрелаше Шаркоски.

Кавадарци славеше до доцна во ноќта. И младо и старо беше на нозе, а имаше и зошто – Тиквеш обезбеди излез во Европа и ќе игра во квалификациите на Конференциската лига.

Уживајте во оваа прекрасна спортска еуфорија во продолжение:

Искршени клупи на плоштадот “Александрија” преку ноќ, исфрлено купишта мебел до контејнерите на ул,, Васко Карангелески,, кои го попречуваат дури и сообраќајот, исфрлен мебел во парк во “Точила” – ова е сликата од Прилеп која ја пренесуваат од прилепското јавно комунално претпријатие “Комуналец”.

-Што и да се напише, каква порака да се испрати, ништо не стигнува до поедини граѓани. Клупите се од општо добро за секој граѓанин.
Не е потребно секој да критикува, потребно е да го почитува Законот, правилата, доброто совесно однесување, културата на живеење.
Но, казните се неизбежни во цел Свет, и мораат да се практикуваат и применуваат и кај нас – велат од ова претпријатие, и потсетуваат дека ваквиот вид на отпад бесплатно се подигнува секој четврток со пријавување на телефонскиот број: 048/428 992.